Mały ZUS 2019 obejmie tych przedsiębiorców, których przychody z działalności gospodarczej za zeszły rok nie przekroczą trzydziestokrotności minimalnego wynagrodzenia – w roku 2018 jest to 63 tys. zł. Będą oni mogli – zgodnie z nowym prawem – płacić niższe składki na ubezpieczenie społeczne. Bardziej proporcjonalne do uzyskanych przychodów niż te, które płacili do tej pory.
Jakie warunki musi spełnić przedsiębiorca?
Pierwszym warunkiem jest nieprzekroczenie wspomnianego już pułapu przychodów. Drugim: prowadzenie działalności gospodarczej na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej lub innych przepisów szczególnych. Dodatkowy warunek: przedsiębiorca, rozliczając się na karcie podatkowej, nie skorzystał ze zwolnienia z VAT. Z małego ZUS nie skorzystają także ci, którzy w poprzedzającym roku kalendarzowym prowadził inną działalność pozarolniczą jako twórca, artysta, osoba wykonująca wolny zawód, wspólnik spółki jawnej, komandytowej, partnerskiej albo jednoosobowej spółki z o.o. czy osoba prowadząca publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół.
O czym należy pamiętać?
Osoby, które w 2018 r. prowadziły działalność gospodarczą tylko przez część roku (np. dopiero co zarejestrowali firmę lub zawiesili działalność na kilka miesięcy) obowiązuje inny limit przychodu osiągniętego z działalności. Ustalenie tego limitu jest możliwe poprzez podzielenie trzydziestokrotności minimalnego wynagrodzenia przez liczbę dni kalendarzowych poprzedniego roku i pomnożenie otrzymanego wyniku przez liczbę dni kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym. Czyli – jeśli np. w roku 2018 pracodawca prowadził działalność łącznie przez 301 dni, to należy podzielić 63 000 przez 365, a otrzymany wynik pomnożyć przez 301. Końcowy wynik należy zaokrąglić do pełnych groszy w górę.
Mały ZUS 2019 nie przysługuje natomiast przedsiębiorcom, którzy prowadzili działalność gospodarczą krócej niż 60 dni. Małym ZUS-em nie będą objęci również przedsiębiorcy w pierwszym roku działalności. Z kolei niższe składki mogą płacić osoby, które skorzystały z tzw. ulgi na start (z wyjątkiem sytuacji, gdy przedsiębiorca zrezygnuje z tego uprawnienia) i spełniały warunki do preferencyjnych składek.
Obliczanie składek
Po obliczeniu limitu należy ustalić wysokość składek. W pierwszej kolejności konieczne jest obliczenie przeciętnego, miesięcznego przychodu z działalności gospodarczej za ubiegły rok. W tym celu należy podzielić roczny przychód przez liczbę dni kalendarzowych, a następnie pomnożyć przez 30. Kolejnym krokiem jest ustalenie podstawy wymiaru składek. W tym przypadku należy pomnożyć przeciętny miesięczny przychód (obliczony wcześniej) przez specjalny współczynnik (który będzie ogłaszany co roku w Monitorze Polskim).
Ostatnim krokiem, po obliczeniu podstawy wymiaru składek, jest sprawdzenie, czy mieszczą się one w minimalnych i maksymalnych progach. Podstawa nie może przekroczyć 60 proc. prognozowanego wynagrodzenia i jednocześnie nie może być niższa niż 30 proc. minimalnego wynagrodzenia obowiązująca w styczniu danego roku.
Mały ZUS ma limity czasowe
Co ważne, należy pamiętać, że małego ZUS nie można płacić w nieskończoność. Niższe składki na ubezpieczenia społeczne można odprowadzać jedynie przez 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej. Warto jednocześnie pamiętać, że wysokość kwoty, od której odprowadzane są składki w ramach małego ZUS-u, mają wpływ na wysokość późniejszych świadczeń przysługujących z tego tytułu (np. zasiłek choroby czy opiekuńczy). Mały ZUS nie ma natomiast wpływu na podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne. Przedsiębiorca musi odprowadzać składki zdrowotne w pełnej wysokości.
Dodatkowe obowiązki płatników korzystających z małego ZUS
Przekazywanie dokumentów ubezpieczeniowych i opłacanie składek to oczywiście podstawowy obowiązek. Oprócz tego jednak przedsiębiorca korzystający z małego ZUS będzie musiał przekazać w deklaracji rozliczeniowej (bądź w imiennym raporcie miesięcznym) informację o rocznym przychodzie z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej oraz o najniższej podstawie wymiaru składek. Dodatkowo na żądanie ZUS przedsiębiorca ma obowiązek przedstawienia dokumentów potwierdzających wysokość rocznego przychodu z tytułu wykonywania działalności gospodarczej za poprzedni rok kalendarzowy w terminie 14 dni kalendarzowych od dnia doręczenia wezwania.
Mały ZUS: czy można z niego zrezygnować?
Przedsiębiorca będzie mógł zrezygnować z płacenia niższych składek w ramach małego ZUS. Rezygnacja jest możliwa w dowolnym czasie. Wystarczy, że płatnik składek nie zgłosi się do ubezpieczeń społecznych lub do ubezpieczenia zdrowotnego z właściwym kodem tytułu ubezpieczenia, w terminie 7 dni liczonymi od:
- 1 stycznia danego roku,
- pierwszego dnia prowadzenia działalności gospodarczej lub wznowienia działalności gospodarczej,
- pierwszego dnia, w którym będziesz spełniał warunki do korzystania z małego ZUS.
